Wat is een batterij?
Een batterij is een apparaat dat de energie van een scheikundige reactie omzet in elektriciteit. De hoofdelementen van een batterij zijn twee elektroden die ondergedompeld zijn in een oplossing die als elektrische geleider (elektrolyt) dient. Batterijen bevatten eveneens additieven (geleermiddelen, corrosiebestrijdende producten, enz.).
In welke apparaten gebruikt men batterijen?
Batterijen worden gebruikt voor tal van toepassingen: GSM’s, draagbare computers, uurwerken, rekenmachines, elektronische spelletjes, draagbare CD-spelers, afstandsbedieningen voor TV, radio’s, hifi-ketens en autoalarmen, zaklampen, branddetectors, bewegend speelgoed (al dan niet met afstandsbediening), allerhande gadgets (zoals de draaiende snoeplollies),...
Welke soorten batterijen zijn er?
Batterijen worden ingedeeld in twee grote categorieën: de batterijen voor eenmalig gebruik (die we daarna wegwerpen), ook primaire batterijen genoemd, en de batterijen die herladen kunnen worden (tot 400 à 1.000 maal), oplaadbare of secundaire batterijen of ook nog accu(mulator)s genoemd.
Zijn alle oplaadbare batterijen vergelijkbaar?
Er zijn twee types oplaadbare batterijen: nikkel-cadmiumbatterijen (NiCd) en nikkel-metaalhydridebatterijen (NiMH).
De eerste soort is schadelijker voor het milieu omdat ze veel cadmium bevatten, ze hun elektrische lading minder lang behouden, hun levensduur korter is en ze last hebben van het zgn. "geheugeneffect" (het geleidelijk verlies aan oplaadvermogen door de batterijen op te laden voor ze helemaal leeg zijn).
De NiMH-batterijen zijn dus de te verkiezen oplaadbatterijen want zij hebben niet al deze nadelen.
Voor bepaalde toepassingen, zoals GSM’s en andere draadloze toestellen, bestaan er batterijen met polymeer-ionen en lithium-ionen, die nog beter zijn dan de NiMH-batterijen (door hun grotere autonomie en een langere levensduur). Maar hoe beter de prestaties van de batterijen, hoe hoger de aankoopprijs over het algemeen is. De oplaadbare NiCd-batterijen zijn bijvoorbeeld wel de goedkoopste bij aankoop, maar niet bij het gebruik (zie andere vraag).
Waaruit bestaat een batterij?
Een batterij bevat o.m. een elektrolyt (een oplossing met zouten voor elektrolyse), twee elektroden, een metalen omhulsel en etiketten van plastic of papier. Batterijen verschillen onderling door de samenstelling van hun elektroden en van de elektrolyt.
Zijn batterijen recycleerbaar?
Ja, oplaadbare en wegwerpbatterijen zijn recycleerbaar, maar om gerecycleerd te worden moeten ze het selectief inzamelingscircuit volgen dat BEBAT heeft opgezet. Geen enkele batterij mag via het restafval worden verwijderd, noch in de natuur worden weggeworpen. Zowel de primaire als de secondaire batterijen zijn vervuilend.
Zijn oplaadbare batterijen geschikt voor alle toepassingen?
Kan men de wegwerpbatterijen in alle apparaten door oplaadbare batterijen vervangen?
Oplaadbare batterijen kunnen tot duizendmaal opnieuw hergeladen worden en zijn perfect geschikt voor transistorradio’s, speelgoed met afstandsbediening, cassetterecorders, radio’s, elektronische spelletjes,... Ze leveren een spanning van 1,2V (tegenover 1,5V voor wegwerpbatterijen). Dat is prima voor de meeste huishoudelijke toepassingen, maar onvoldoende voor bepaalde apparaten, zoals camera’s, medische instrumenten e.a.. De opnieuw geladen batterijen ontladen zichzelf langzaam (dit verschijnsel heet zelfontlading en verklaart waarom de oplaadbare batterijen altijd leeg verkocht worden). Ze worden afgeraden voor apparaten die weinig energie verbruiken (bijv. afstandsbediening, uurwerken,...) of die maar sporadisch worden gebruikt (bijv. zaklampen, rookdetectors,...) want het energieverlies door zelfontlading zou groter zijn dan het energieverbruik. Oplaadbare batterijen mogen evenmin gebruikt worden in speelgoed waarop vermeld staat dat ze niet gebruikt kunnen worden met oplaadbare batterijen, want dat zou tot beschadig van het speelgoed of de batterijen kunnen leiden.
